- Archiwum

100 lat Konwencji Berlińskiej

W dniu 3 listopada 2006 r. przypada 100 rocznica powstania Międzynarodowej Konwencji Radio Telegraficznej – Berlin 1906 r.

W dniu 3 listopada 1906 roku, rządy 27 krajów spotkały się na Konferencji w Berlinie i ustanowiły Konwencję ratyfikowaną następnie przez rządy krajów ustanawiającą zasady łączności dla radiowych stacji telegraficznych do wymiany korespondencji pomiędzy stacjami nadbrzeżnymi a statkami znajdującymi się na morzu. Wnioskując z faktu, że w zawartym traktacie jako jedyną służbę radiową wymieniono stacje okrętowe i nadbrzeżne, były to jedyne wówczas działające stacje radiowe. Krajami które ustanowiły konwencję były: Niemcy, Stany Zjednoczone Ameryki, Argentyna, Austria, Węgry, Belgia, Brazylia, Bułgaria, Chile, Grecja, Meksyk, Monako, Norwegia, Holandia, Rumunia, Rosja, Szwecja i Urugwaj.

Konwencja dała zalążek do rozwoju bezpieczeństwa na morzu. Zapoczątkowano na niej tworzenie Regulaminu Radiokomunikacyjnego. Oceniając wyniki konferencji według dzisiejszych wymagań, zawarto wówczas bardzo uproszczony traktat wyposażony w jeszcze prostsze przepisy radiokomunikacyjne. Podjęto na niej po raz pierwszy uzgodnienia dotyczące długości fal radiowych używanych przez stacje okrętowe i nadbrzeżne. Poza tym , zawarty traktat i regulaminy wprowadziły trzyliterowe znaki wywoławcze dla stacji nadbrzeżnych i godziny ich pracy, ograniczyły moc stacji okrętowych do 1 kW, zasady przekazywania radiogramów i pobierania opłat, wprowadziły międzynarodowy alfabet Morse’a do służby radiowej, ustaliły sygnał „SOS” jako sygnał zagrożenia i ustaliły szereg bardzo podstawowych przepisów dotyczących zasad wywołania i prowadzenia łączności. Sygnał SOS został wprowadzony 1 czerwca 1908 r. przez międzynarodową konferencję poświęconą kodowi Morse’a. Pierwsze skuteczne wykorzystanie tego sygnału nastąpiło 10 dni później – w katastrofie liniowca s/s „Slavonia”, który rozbił się na Azorach.

W kolejnych latach, zasady zawarte w traktacie z 1906 r. spowodowały znaczne zwiększenie bezpieczeństwa życia na morzu, choć nie zapobiegły wielu katastrofom, np. liniowca RMS „Titanic”, który 14 kwietnia 1912 r. zatonął po zderzeniu z górą lodową wraz z większością załogi i pasażerów, mimo prawidłowego użycia sygnału SOS.

Po I wojnie światowej, kiedy Polska uzyskała niewielki dostęp do morza, decyzją rządu RP  w 1921 r. uruchomiono pierwszą polską stację nadbrzeżną w Pucku, z której w 1930 r. wydzieliła się stacja nadbrzeżna Gdynia Radio, przez wiele lat, aż końca 2003 r. obsługująca łączność ze statkami polskimi i obcych bander, nie tylko komercyjną ale również w niebezpieczeństwie i dla zapewnienia bezpieczeństwa.

Wraz z rozwojem nowych technik w radiokomunikacji morskiej zmniejszała się rola alfabetu Morse’a. Jego rolę przejął światowy morski system łączności w niebezpieczeństwie i dla zapewnienia bezpieczeństwa GMDSS ( Global Maritime Distress and Safety System ), który wszedł w życie 1 lutego 1999 r. zapewniając większą skuteczność w ratowaniu życia na morzu. Historia zatoczyła koło. Następna konferencja WRC 2007 r. może doprowadzić do wycofania zapisów dotyczących użycia alfabetu Morse’a w służbie radiokomunikacyjnej morskiej, wprowadzonych na pierwszej konferencji w 1906 r.

Metryka ze strony archiwalnej