- Archiwum

NSA podjął uchwałę

Dotyczy przekazywania odwołań do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

W dniu 23 lutego 2010 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, na skutek wystąpienia składu orzekającego Izby Gospodarczej Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) z dnia 13 października 2009 r., sygn. akt II GSK 117/09, o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości:

„Czy przekazanie przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej odwołania wraz z aktami sprawy (art. 47959 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego; Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) jest czynnością o jakiej mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), na którą stronie składającej odwołanie przysługuje skarga na bezczynność (art. 3 § 2 pkt 8 tej ustawy)."

podjął następującą uchwałę (sygn. akt II GPS 6/09):

„Przekazanie przez Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej odwołania wraz z aktami sprawy (art. 47959 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego; Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) nie jest czynnością o jakiej mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), na którą stronie składającej odwołanie przysługuje skarga na bezczynność (art. 3 § 2 pkt 8 tej ustawy)."

W głównych motywach ustnych NSA podał, że punktem wyjścia winno być założenie, zgodnie z którym zaskarżenie bezczynności organu administracji publicznej do sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (ppsa) jest dopuszczalne tylko w takim zakresie, w jakim dopuszczalne jest zaskarżenie samej czynności, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ppsa.

NSA dokonując wykładni art. 3 § 2 pkt 4 ppsa zauważył, że podstawowym kryterium wyznaczającym zakres dopuszczalności skargi na akty bądź czynności dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa jest pozostawanie ich w sferze działań administracji publicznej, co wpisuje się w ustawowy (ppsa) zwrot „z zakresu administracji publicznej".

Wobec tego - w realiach rozpoznawanej sprawy - należało przede wszystkim rozważyć, czy wynikający z art. 47959 § 1 k.p.c. obowiązek Prezesa UKE niezwłocznego przekazania odwołania wraz z aktami sprawy do Sądu Okręgowego w Warszawie - sądu ochrony konkurencji i konsumentów (SOKiK) stanowi czynność leżącą w sferze działań administracji publicznej.

Odpowiedź na tak postawione pytanie, zdaniem NSA, wymagało sięgnięcia do charakteru regulacji zawartych w k.p.c., dotyczących postępowania w sprawach z zakresu regulacji telekomunikacji i poczty, z których to - w zakresie w jakim dotyka materii objętej badanym przez NSA zagadnieniem prawnym - wynika, iż:

1) art. 47959 § 1 k.p.c. jest jednym z przepisów regulujących postępowanie w sprawach cywilnych;
2) postępowanie cywilne - co charakterystyczne - wyposaża organ administracji w atrybut strony tego postępowania, przez co traci ona (co do zasady - wyjątek stanowi przypadek samokonroli opisany w art. 47959 § 2 k.p.c.; wówczas Prezes UKE nadal działa jak organ) typową dla niego rolę administracyjną, na rzecz tego pierwszego przymiotu;
3) momentem wyznaczającym wszczęcie postępowania sądowego jest wniesienie odwołania, nie zaś przekazanie go do SOKiK;
4) czynności podejmowane po wniesieniu odwołania (poza trybem samokontroli) należą do postępowania cywilnego.

Konstatując powyższe, NSA doszedł do przekonania, że o ile Prezes UKE nie korzysta z trybu samokontroli (art. 47959 § 2 k.p.c.), pozostaje mu wyłącznie atrybut strony postępowania sądowego (cywilnego), a w konsekwencji czynność przekazania odwołania wraz z aktami sprawy do SOKiK  (jako czynność następcza po wszczęciu postępowania sądowego) jest czynnością o charakterze technicznym strony tego postępowania, nie zaś organu administracji. Jednocześnie utrata przez Prezesa UKE statusu - organu administracji publicznej - powoduje, że czynności podejmowane przez Prezesa UKE nie mogą być zaliczone do „zakresu administracji publicznej" i przez to wyłączają stosowanie art. 3 § 2 pkt 4 ppsa. Z tych względów NSA w składzie siedmiu sędziów NSA podjął powołaną na wstępie uchwałę.

Sygn. akt II GPS 6/09 do sygn. II GSK 117/09

Metryka ze strony archiwalnej