- Archiwum

Ocena rynku pocztowego w 2006 r.

Prezes UKE prezentuje skrót oceny funkcjonowania rynku usług pocztowych w 2006 roku przekazanej Ministrowi Transportu.

Zgodnie z art. 44 ust. 4 ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz. U. Nr 130, poz. 1188, z późn. zm.) Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej corocznie przedstawia ministrowi właściwemu ds. łączności, w terminie do dnia 15 maja każdego roku, ocenę funkcjonowania rynku usług pocztowych łącznie z wynikami kontroli działalności pocztowej.

Ocena funkcjonowania rynku usług pocztowych sporządzana jest w oparciu o informacje uzyskane zgodnie z art. 44 ust. 1–3 ww. ustawy, tj. dane przedstawione Prezesowi UKE w sprawozdaniach z działalności pocztowej operatora świadczącego powszechne usługi pocztowe oraz operatorów nieświadczących powszechnych usług pocztowych. Źródłem informacji są także wyniki kontroli działalności pocztowej wykonywanej na podstawie ustawy, zezwolenia i wpisu do rejestru operatorów pocztowych oraz wyniki kontroli związanych z wykrywaniem działalności wykonywanej bez wymaganego zezwolenia lub wpisu do rejestru operatorów pocztowych.

Biorąc pod uwagę znaczenie społeczno-gospodarcze rynku usług pocztowych, konieczny jest stały jego monitoring i ocena funkcjonowania pod kątem skutków stopniowej liberalizacji, a zwłaszcza rozwoju konkurencji, przy jednoczesnym zachowaniu dostępności do wysokiej jakości powszechnych usług pocztowych świadczonych po przystępnych cenach.

Rynek usług pocztowych, w swojej ewolucji, zbliża się do momentu przełomowego, którym będzie pełne jego otwarcie na konkurencję. Wymaga w związku z tym działań regulacyjnych zapewniających jego zrównoważony i harmonijny rozwój. W tym kontekście rola krajowego organu regulacyjnego nabiera szczególnego znaczenia, jako gwaranta rozwoju uczciwej konkurencji, przy jednoczesnym zachowaniu wspomnianej już dostępności do usług.

Niniejsza Ocena jest elementem działań, jakie regulator podejmuje w celu monitorowania zjawisk zachodzących na rynku usług pocztowych. Ich analiza pozwala określić trendy charakteryzujące kierunki rozwoju oraz przewidzieć wizję docelowego modelu tego rynku.

Struktura podmiotowa polskiego rynku usług pocztowych, po okresie dynamicznego wzrostu ilości operatorów niepublicznych, wydaje się, wchodzić w fazę stabilizacji. Większość czynników charakteryzujących rynek (liczba zarejestrowanych operatorów, liczba realizowanych przez nich usług oraz liczba usług na rynku pocztowym ogółem) zmienia się w tym samym kierunku, ale w różnym tempie. Jedynie stan zatrudnienia, pomimo, że nadal rośnie, to w coraz mniejszym tempie.

Dynamika wzrostu liczby niepublicznych operatorów pocztowych

Na przestrzeni lat 1996-2006 nastąpił ponad 10-krotny wzrost liczby operatorów prywatnych (z 15 do 157 operatorów). Największy procentowy przyrost w stosunku do roku poprzedzającego zanotowano w latach 2002 (+73%) oraz 2004 (+55%).

Po 1 stycznia 2006 roku widoczny jest ponowny znaczny wzrost liczby nowo zarejestrowanych operatorów pocztowych, aczkolwiek nie musi to być skutkiem obniżenia progów na usługi w obszarze zastrzeżonym. Zaobserwowany w 2006 roku 39%-owy wzrost, w stosunku do roku 2005 liczby operatorów niepublicznych, zaczyna powoli wpływać na zwiększenie dostępności usług pocztowych. Jednak odczuwają to przede wszystkim klienci instytucjonalni na terenach miejskich - operatorzy niepubliczni działają bowiem przede wszystkim w miastach i koncentrują się głównie na nadawcach masowych.

Tempo wzrostu czynników charakteryzujących rynek usług pocztowych w Polsce w latach 2004-2006

Na podstawie danych zamieszczonych w sprawozdaniach z działalności pocztowej operatorów ustalono, iż ogólna liczba przesyłek pocztowych (zarówno Poczty Polskiej jak i operatorów niepublicznych) w 2006 roku w porównaniu z rokiem 2005, nie uwzględniając druków bezadresowych, spadła o ok. 4,3% (natomiast z uwzględnieniem druków bezadresowych wzrosła o ponad 37%).

Liczba przesyłek pocztowych w obrocie krajowym w latach 2003-2006

Znaczący wzrost obrotów w obszarze druków bezadresowych wpłynął korzystnie na ilość obrotu generowanego przez operatorów. Duże rozmiary generowanego obrotu w obszarze druków bezadresowych nie stanowią jednak ważącej pozycji przychodowej, mogącej wpłynąć znacząco na sytuację finansową operatorów.

W 2006 roku wolumen przesyłek w obszarze zastrzeżonym dla Poczty Polskiej spadł, gdyż z początkiem tego roku granica wagowa przesyłek z obszaru zastrzeżonego została obniżona. Z dniem 31 grudnia 2005 roku przestała obowiązywać 350-gramowa granica wagowa i bariera cenowa dla operatorów niepublicznych w formie 3–krotności opłaty pobieranej przez operatora publicznego za przesyłkę listową najszybszej kategorii z najniższego przedziału wagowego. Od dnia 1 stycznia 2006 roku obowiązuje granica wagowa na poziomie 50 g i granica cenowa na poziomie 2,5–krotności ceny pobieranej przez operatora publicznego. Spowodowało to nie tylko spadek ilości usług zastrzeżonych zrealizowanych przez Pocztę Polską, ale także znaczny spadek usług z tego obszaru u operatorów niepublicznych, którzy – w związku z istniejącą ww. barierą cenową - nie są w stanie cenowo konkurować z Pocztą Polską w kategorii najlżejszych przesyłek.

W 2006 roku działalność w sektorze pocztowym wygenerowała przychody rzędu 6,4 mld zł, a łącznie z drukami bezadresowymi – 6,6 mld zł. Porównanie tych wartości wskazuje, że obserwowany wyraźny wzrost ilości rozprowadzanych druków bezadresowych, które „poprawiają” statystykę ilościową, nie ma decydującego wpływu na przychody ogółem.

Przychody generowane ze sprzedaży usług (wraz z drukami bezadresowymi) w latach 2003-2006 (w zł)

W całym kraju wg stanu na koniec 2006 roku działało 9 770 placówek (łącznie operatorów niepublicznych i operatora publicznego), z czego większość na terenach miejskich (5 213). Na obszarach wiejskich dostęp do usług pocztowych zapewnia Poczta Polska, a ilość placówek operatorów niepublicznych jest tam znikoma (41). Ci ostatni skupiają bowiem swoją działalność w miastach, gdzie istnieje znacznie większy popyt na usługi pocztowe, a ich świadczenie jest znacznie tańsze, niż w przypadku obszarów wiejskich.

Miejskie i wiejskie placówki Poczty Polskiej oraz operatorów niepublicznych (stan na 31.12.2006)

Rozkład placówek w poszczególnych województwach nie jest równomierny. Najwięcej placówek zlokalizowanych jest w województwach: śląskim, mazowieckim i wielkopolskim, a najmniej w opolskim, podlaskim i lubuskim.

Przeliczając liczbę ludności w poszczególnych województwach na ilość działających tam placówek (łącznie Poczty Polskiej i innych operatorów), to najlepszy dostęp do usług pocztowych mają mieszkańcy województw: lubuskiego, lubelskiego oraz warmińsko mazurskiego. Jednak trzeba zaznaczyć, że pierwsze z tych województw ma najmniej mieszkańców, co w istotny sposób wpłynęło na wysoki wskaźnik dostępności. Najwięcej osób na 1 placówkę przypada zaś w województwach: mazowieckim, łódzkim oraz śląskim. Te województwa charakteryzują się jednak dużą liczbą mieszkańców.

Podsumowując niniejszą analizę należy pozytywnie ocenić rozwój polskiego rynku usług pocztowych. Zmiany, jakie na nim zachodzą, nie są już tak duże, jak w początkowym okresie jego funkcjonowania, jednak nadal są wyraźnie widoczne. Bez wątpienia należy dążyć do utrzymanie tempa rozwoju tego rynku i temu powinny być podporządkowane działania regulacyjne. W szczególności ważne jest szybkie wprowadzenie omówionych w niniejszym opracowaniu zmian w otoczeniu prawnym.

Niemniej ważną kwestią są także zmiany w funkcjonowaniu największego gracza na rynku, czyli Poczty Polskiej. Przyszły kształt rynku usług pocztowych w dużym stopniu zależy bowiem od działań, jakie zostaną podjęte przez to przedsiębiorstwo.

Pełna treść jest dostępna w załączonym pliku PDF.

Ponadto niniejszy skrót Oceny funkcjonowania rynku usług pocztowych w 2006 roku został opublikowany w Biuletynie UKE nr 5/2007.

Metryka ze strony archiwalnej

Pliki do pobrania

Pobierz wszystkie załączniki

• 
  ocena rynku pocztowego w 2006 skrot - 354 KB plik PDF