- Archiwum

Rynek usług pocztowych w 2011 roku

Raport Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej o stanie rynku usług pocztowych w Polsce w 2011 roku.

Większa konkurencyjność i główni gracze rynku pocztowego

Rynek usług pocztowych w Polsce w ostatnich latach stopniowo ewoluuje w kierunku większej konkurencyjności. Systematycznie zmniejsza się obszar usług zastrzeżonych dla operatora publicznego i zarazem wzrasta konkurencja rynkowa.

Nowe możliwości i warunki sprzyjające wzrostowi konkurencyjności zostały stworzone przede wszystkim dzięki unijnym regulacjom prawnym. Tzw. III Dyrektywa pocztowa z 2008 roku wyznaczyła termin pełnego otwarcia wspólnego rynku do 31 grudnia 2010 roku
i określiła zasady jego funkcjonowania w warunkach pełnej liberalizacji. Polska skorzystała z możliwości przesunięcia terminu wdrożenia tej dyrektywy do końca 2012 roku.

W 2011 roku, poza Pocztą Polską S.A. do rejestru operatorów pocztowych wpisanych było 247 podmiotów (wg stanu na koniec 2011 roku), wobec 244 zarejestrowanych w 2010 roku. Należy przy tym zaznaczyć, że nie wszyscy operatorzy, którzy uzyskali wpis, faktycznie prowadzą działalność. Operatorów działających w 2011 roku było 154 (wobec 152 w roku 2010).

Głównym graczem na rynku pocztowym nadal pozostaje Poczta Polska. Jest ona jedynym podmiotem dysponującym infrastrukturą konieczną do świadczenia usług pocztowych o charakterze powszechnym. Powszechne usługi pocztowe stanowią nadal najbardziej istotną pozycję wśród usług realizowanych przez Pocztę Polską (z kolei w grupie usług o charakterze powszechnym najbardziej znaczącą pozycją są przesyłki listowe nierejestrowane). W roku 2011 operator publiczny zrealizował w obrocie krajowym i zagranicznym ponad 2,1 mld usług pocztowych (powszechne usługi pocztowe, umowne usługi pocztowe, w tym kurierskie), co przełożyło się na ponad 4,8 mld zł przychodu. W tej liczbie usług było około 1,6 mld powszechnych usług pocztowych, które wygenerowały około 4,2 mld zł przychodu, z czego ponad 1,3 mld stanowiły przesyłki listowe, z których przychód wyniósł prawie 3,3 mld zł.

Operatorzy niepubliczni zrealizowali w 2011 roku ogółem, w obrocie krajowym i zagranicznym, ponad 3,7 mld usług pocztowych (przesyłki z korespondencją, przesyłki reklamowe, paczki, druki bezadresowe), co dało prawie 1,5 mld zł przychodu. Analiza danych przedstawionych przez ww. operatorów wskazuje m.in., że w obrocie krajowym największy udział pod względem wolumenu mają druki bezadresowe (93,0%), które jednak nie odgrywają znaczącej roli w przychodach (10,1%). Głównym źródłem przychodów operatorów niepublicznych są paczki, które w obrocie krajowym generują ok. 61,4%, a w obrocie zagranicznym ok. 71,7% przychodów.

Usługi pocztowe realizowane w 2011 r.

Z analizy usług pocztowych zrealizowanych w 2011 roku przez wszystkich operatorów wynika, że Poczta Polska jest zdecydowanie dominującym podmiotem w obszarze przesyłek z korespondencją oraz przesyłek reklamowych (jej udziały w przychodach wynoszą odpowiednio - 89,8% i 89,4%). Znaczący jest natomiast udział operatorów niepublicznych w przychodach w segmencie paczek i innych usług umownych -  wynosi on 59,5%. W obszarze druków bezadresowych także zdecydowaną przewagę mają operatorzy niepubliczni (83,3% przychodów). Co ważne, działalność w tym ostatnim obszarze może być prowadzona bez wpisu do rejestru operatorów pocztowych, więc UKE nie dysponuje pełnymi danymi w tym zakresie i należy przypuszczać, że faktyczna struktura tego rynku jest nieco inna (ze znacznie mniejszym udziałem Poczty Polskiej).

Rynek pocztowy w przededniu liberalizacji

Na podstawie uzyskanych w ostatnich latach danych o liczbie operatorów niepublicznych oraz liczbie przesyłek widać, że po okresie dynamicznych zmian rynek pocztowy zaczął się stabilizować. Można przypuszczać, że do spowolnienia tempa jego rozwoju przyczyniła się decyzja o przesunięciu terminu pełnej liberalizacji rynku pocztowego w Polsce, jak również sytuacja makroekonomiczna kraju.

Przesunięcie terminu pełnej liberalizacji polskiego rynku pocztowego na 1 stycznia 2013 roku spowodowane było potrzebą przygotowania operatora publicznego do funkcjonowania na zliberalizowanym rynku pocztowym oraz umożliwienia mu dostosowania się do nowej sytuacji rynkowej. Kwestia rozwiązania problemów Poczty Polskiej jest istotna, gdyż jest to największy gracz w obszarze usług pocztowych i kształt całego rynku w dużym stopniu zależy zarówno od decyzji organów państwa wobec operatora publicznego, jak i działań podjętych przez to przedsiębiorstwo.

Otwarcie rynku będzie miało wpływ na wielkość obszaru zastrzeżonego, czyli tę część rynku która jest zarezerwowana dla operatora publicznego. Obszar zastrzeżony, obejmujący od 2006 roku przesyłki do 50 g, stanowi ok. 75% całego rynku usług pocztowych (bez uwzględnienia druków bezadresowych) i generuje ok. 50% przychodów. Warto zwrócić uwagę, że zarówno wielkość wolumenu, jak i wartość przychodów w latach 2006-2011 utrzymuje się na stałym poziomie. Głównym beneficjentem korzyści z działalności w tym dość stabilnym i atrakcyjnym obszarze rynku pozostaje Poczta Polska, co jest zgodne z intencją ustawodawcy, który ustanowił obszar zastrzeżony w celu finansowania obowiązku świadczenia powszechnych usług pocztowych. Należy jednak pamiętać, że te najlżejsze przesyłki są nadawane przede wszystkim przez nadawców masowych (banki, operatorzy telekomunikacyjni, przedsiębiorstwa energetyczne i gazowe itp.), zawierają one rachunki, faktury, rozliczenia etc., które na coraz większą skalę są wysyłane w formie elektronicznej. Oznacza to, że ten segment rynku będzie się stopniowo kurczył i tracił na atrakcyjności. Znacznie większy potencjał rozwojowy ma obszar tradycyjnych usług paczkowych oraz usług kurierskich, stymulowany zwłaszcza przez dynamiczny wzrost zakupów przez Internet.

Nowe Prawo pocztowe

Ważnym zadaniem dla organów państwa jest opracowanie i uchwalenie nowego Prawa pocztowego, nie tylko z uwagi na konieczność wdrożenia postanowień III Dyrektywy pocztowej, która weszła w życie w 2008 roku, ale także ze względu na potrzebę uporządkowania otoczenia prawnego, w którym funkcjonują operatorzy pocztowi. Nowa ustawa powinna zapewniać operatorom warunki do uczciwego konkurowania, a konsumentom dostęp do usług pocztowych o wysokiej jakości i przystępnych cenach. W Polsce wdrożenie przepisów III Dyrektywy pocztowej ma nastąpić do 31 grudnia 2012 roku.

Pełna treść Raportu znajduje się w załączonym pliku.

Metryka ze strony archiwalnej

Pliki do pobrania

Pobierz wszystkie załączniki

• 
  raport o stanie rynku pocztowego 2011 - 540 KB plik PDF